ESSAYS

W poszukiwaniu autentyczności: kultura polska i natura teorii postkolonialnej

Stanley Bill 02 grudnia 2014

Przez ostatnie dziesięć lat termin „teoria postkolonialna” unosi się nad intelektualną sceną w Polsce niczym kolorowy balon, który nigdy nie daje się złapać czy zawłaszczyć. Biorąc pod uwagę polskie doświadczenie obcej okupacji i dominacji przez większość dziewiętnastego i dwudziestego wieku oraz dawną quasi-kolonialną historię Polski rozgrywającą się na terenach dzisiejszej Litwy, Białorusi i Ukrainy, teoria postkolonialna zdaje się, przynajmniej na pierwszy rzut oka, otwierać interesujące możliwości w polskich badaniach historycznych, politycznych, socjologicznych, kulturowych i literackich. I rzeczywiście, wielu przedstawicieli tych dyscyplin opowiada się za ich zwrotem w stronę postkolonializmu, choć dyskusja na ten temat często nie wychodzi w zasadzie poza kolejne wstępne uwagi. Teoria postkolonialna w Polsce coraz bardziej przypomina niezrealizowaną możliwość, która w pewien sposób już wyczerpała swój potencjał twórczy – jawi się zatem jako teoria poroniona.

Więcej…

Jerzy Stempowski, or how Poles should have bid Farewell to Ukraine

Janusz Korek 17 maja 2014

Jerzy Stempowski was one of the closest collaborators of Jerzy Giedroyc, editor of the Paris monthly Kultura, from the time of the journal’s inception, and had a serious influence on its political standpoint.[1] As an author publishing on its pages, he co-created the particular profile of the journal and his texts became a crucial component of Kultura’s“Eastern European” discourse. It’s worth reminding ourselves that for a long time he occupied fourth position in the list of Kultura’smost frequently published authors.[2] Commissioned by Giedroyc, he wrote various kinds of text—from essays and reportages, reviews and verdicts of literary awards, to commentaries on current political affairs. He signed himself not only with his own name, but also with pseudonyms: “The Unhurried Passerby” (“Nieśpieszny przechodzień”), Paweł Hostowiec or Leon Furatyk.

Więcej…

"Popioły" Stefana Żeromskiego jako narracja postkolonialna

Ewa Thompson 02 stycznia 2013

W czasie podróży do Polski w latach siedemdziesiątych odwiedziłam siedzibę Tygodnika Powszechnego w Krakowie na Wiślnej. W gabinecie redaktora Jerzego Turowicza wisiał portret cesarza Austrii i Węgier Franciszka Józefa. Z rozmowy z redaktorem wywnioskowałam, że był on wielkim wielbicielem cesarza. Według Turowicza, pod panowaniem Habsburgów Kraków był miastem prawdziwie międzynarodowym, a jego życie artystyczne i intelektualne znakomicie się rozwijało.

Więcej…

Dyskurs europejski i poszukiwanie europejskiej tożsamości.

Hayden White 12 marca 2010

Jedną z głównych cech dzisiejszego "dyskursu europejskiego" są próby "identyfikacji" Europy dobrej i szlachetnej, takiej która mogłaby stanowić duchową podstawę nowego i (nie bójmy się tego słowa) postmodernistycznego systemu ekonomicznego opartego na konsumeryzmie, międzynarodowym kapitalizmie i pełnym zaufaniu do tego, co eufemistycznie nazywa się "wolnym rynkiem".

Więcej…

Central Europe as a Problem

Leonard Neuger 28 kwietnia 2009

Towards the end of the nineteenth century there appeared in Germany the idea of Mitteleuropa, a concept related in discursive terms to colonial expansionism, infamous in its intentions. It is worth recalling, however, that the word "colony" (and its derivatives) comes from the Latin colonia, where it meant: a peasant enclosure, a settlement, in order to enter later - via the French colon (one who tills the soil, a settler) - eighteenth-century European dictionaries in its current, rather pejorative, and in any case widely disputed meaning. In the discourse of colonial expansionism, however, it retained a certain heroic aura, since it preferred settlers to nomads, those who cultivated anything at all to ignoramuses. The Latin colonia coincides here with the closely related term "culture" (from the Latin cultus, meaning cultivation, husbandry, breeding) in its original, agricultural association with that which is stable,

Więcej…

A Theory’s Travelogue: Post-Colonial Theory in Post-Socialist Space

Radim Hladík 19 marca 2013

There are no translations available.

Few historical events have affected social theory as much as the end of the Cold War. Almost overnight, an entire tradition of thought grounded in Marxism-Leninism, the official paradigm in the social sciences and the humanities in the state-socialist bloc,disappeared. The legitimacy of Marxism of various strands around the globe also suffered. Even less politicized disciplines, from literature to economics, had to reevaluate their hitherto well-established concepts. The once politically supported and burgeoning Sovietology was converted from a political science into a historical discipline.

Więcej…

Western ‘Eurasianism’ and the ‘New Eastern Europe’: Discourse of Exclusion*

Mykola Riabchuk 02 grudnia 2011

The term ‘Eurasia’ has many meanings but all of them can be subsumed under two main rubrics. The first is purely geographical, referring to a formidable landmass stretching from the Atlantic to the Pacific and considering Europe and Asia as a single continental entity, with a former as a peninsula of the latter. The second meaning is much more versatile but in all its multi-facet representations it refers typically to a Greater Russia, to some space dominated historically by the Russian Empire and its Soviet (and post-Soviet) reincarnation.

Więcej…

Modern Polish Literature Through a Postcolonial Lens

Dariusz Skórczewski 24 stycznia 2010

Castorp by Pawel Huelle, Poland's most accomplished contemporary writer [Halikowska-Smith, 2003] has frequently been interpreted as a counterpart to Thomas Mann's The Magic Mountain. A reader of Mann's novel may remember that before his arrival at Davos, Hans Castorp spent four terms as a student at the Danzig Polytechnic. It is around this digression that Huelle builds his plot, inserting into the biography of Mann's protagonist an extensive Gdansk-based episode.

Więcej…

Postcolonial Ressentiment — the Ukrainian Case

Tamara Hundorova 04 maja 2009

A "negative" perspective as a starting-point for the interpretation of identity began with Friedrich Nietzsche's "Genealogy of Morals" (1887), where he introduces the idea of ressentiment and interprets it as part of an "overturn of the value-oriented view" [Nietzsche 1992, 451]. With time this notion acquired a broader cultural interpretation as a particular kind of "imaginary revenge" on an opponent that became an inspiration in the development of an individual "counter-existentia", or counter-existence. Nietzsche modified the habitual affirmative, self-assertive form of identification and talked instead about ressentiment as a method used by those who are incapable of counteraction in any practical way but rather choose to reward themselves with an imaginary revenge. This moment is positively creative, according to Nietzsche: the moment when the appraising look turns away from oneself and towards the outside.

Więcej…

Więcej artykułów…

«
pierwsza
poprzednia
1
2
następna
ostatnia
»

Strona 1 z 2

Postcolonial Europe

W poszukiwaniu autentyczności: kultura polska i natura teorii postkolonialnej

Jerzy Stempowski, or how Poles should have bid Farewell to Ukraine

"Popioły" Stefana Żeromskiego jako narracja postkolonialna

Dyskurs europejski i poszukiwanie europejskiej tożsamości.

Central Europe as a Problem

A Theory’s Travelogue: Post-Colonial Theory in Post-Socialist Space

Western ‘Eurasianism’ and the ‘New Eastern Europe’: Discourse of Exclusion*

Modern Polish Literature Through a Postcolonial Lens

Postcolonial Ressentiment — the Ukrainian Case